Tư duy tiền bạc của chúng ta được định hình không bằng sự khôn ngoa. Chính là sự thiên vị và những yếu tố ẩn giấu khác là những sát thủ vô hình mà chúng ta không bao giờ nhận ra. Trong trường hợp những yếu tố này nếu không sớm được phát hiện và điều chỉnh, sẽ dẫn tới những điểm mù về tài chính. Nguy cơ về tài chính luôn rình rập những kẻ mù mờ về tài chính, đó là chắc chắn.
Các yếu tố ảnh hưởng đến tư duy tài chính:
Những thông điệp của tuổi thơ.
Những thông điệp bạn tiếp nhận từ thuở thơ bé hóa ra lại là những yếu tố tác động rất mạnh mẽ đến tư duy tiềm thức của bạn một cách âm thầm. Chính vì thế có thể bạn đã bỏ qua yếu tố quan trọng đầu tiên này. Nếu bạn phải nghe những tranh cãi về tiền bạc, hay được dạy tiền bạc là tội ác, tiền là chủ đề cấm kỵ. Những thông điệp này sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến cách nghĩ về tiền của bạn cho đến lúc bạn trưởng thành, một cách vô thức. Các nghiên cứu đã chỉ ra sự ảnh hưởng này mạnh mẽ hơn ở nữ giới, những người cho rằng tiền là một vấn đề được truyền tải bằng cảm xúc.
Hình mẫu lý tưởng.
Ai sẽ là người trụ cột tài chính, ai là người có quyền về tài chính trong gia đình? Nếu trước nay đều là người đàn ông thì sẽ dễ dẫn đến người phụ nữ có năng lực và có học thức vẫn gặp khó khăn trong quản lý tài chính khi trưởng thành. Nguyên nhân là do phụ nữ sinh trưởng thiếu vắng hình ảnh người phụ nữ làm trụ cột gia đình và dễ dàng lặp lại motip đó sau khi trưởng thành.
Tâm lý.
Hành vi tiêu tiền của ta còn bị ảnh hưởng bởi các hóc môn và các phản ứng hóa học trong cơ thể. Ví dụ rõ ràng nhất ở nam giới, hoóc môn Testosterone có thể gây ra những hành vi cạnh tranh và tiêu tiền một cách liều lĩnh. Trong kỳ kinh nguyệt, phụ nữ thường không tự điều tiết được các quy luật mà cá nhân họ tự đặt ra và chi tiêu một cách bốc đồng. Còn phản ứng của sự vui vẻ trong não chúng ta, hoóc môn Endorphins, có thể lý giải lý do vì sao chúng ta quyết định mua chứ không kì kèo ngã giá thêm.
Môi trường.
Những chiến thuật marketing khéo léo có thể làm chúng ta bỏ ra những đồng tiền kiếm được từ mồ hôi nước mắt. Những âm thanh dễ chịu, những mùi hương hấp dẫn và những biển quảng cáo rực rỡ cuối cùng sẽ đánh thức trực giác, ký ức và cảm xúc của mỗi chúng ta. Và khi đó, mọi logic sẽ bị đè bẹp và chúng ta lại tiêu tiền.
Sự hài lòng tức thì.
Các chiến thuật Marketing như “Mua bây giờ, trả sau”, “Click để mua”, “Chuyển phát nhanh chóng” vì sao dễ thu hút được người mua? Không giống như thế hệ trước, chúng ta hoàn toàn có thể sở hữu thứ chúng ta muốn mà không cần phải trì hoãn mong muốn. Tiết kiệm và đầu tư có thể trì hoãn, vì cuối cùng sự chờ đợi sẽ nhận được phần thưởng xứng đáng. Nhưng điều đó chỉ xảy ra khi chúng ta vượt qua được sức hút mạnh mẽ của việc sở hữu thứ chúng ta muốn ngay bây giờ.
Cảm xúc.
Tiền có thể là sức mạnh, sự xấu hổ, sự nuối tiếc, sự điều khiển và sự an toàn. Nhiều phụ nữ nói rằng việc tiêu tiền làm họ bớt cảm thấy xấu hổ, tội lỗi hoặc lo sợ: tất cả những cảm xúc mạnh mẽ đều có thể phá hoại những suy nghĩ về sự hợp lý khi tiêu tiền. Nếu họ không thể vượt qua những cảm xúc đó, họ vẫn sẽ mua.
Thực ra thì không phải lúc nào sự vô lý trong chi tiêu cũng xảy ra. Chúng ta phải biết rằng, tiền là một cuộc chiến giữa hai bán cầu não: sự logic ở não trái và cảm xúc ở não phải. Và mặc dù nam và nữ đều bị ảnh hưởng bởi cảm xúc, thì một số yếu tố vẫn sẽ lôi kéo phái nữ mạnh mẽ hơn. Điều này, cùng với độ tuổi kiếm tiền, có thể giải thích lý do vì sao phụ nữ luôn có mức lương hưu thấp hơn và tiết kiệm được ít hơn nam giới.
(Theo Spiderum)
Trang Chính
